Nawet jeżeli wujek jest dla nas bliższą osobą niż rodzony ojciec, w przypadku podatku od darowizny nie jest to istotne. Od 01.01.2007r zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn za najbliższą rodzinę uznaje się (tzw. grupa zerowa):
• Małżonek (obecnego, nie byłych),
• zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki),
• wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie),
• rodzeństwo,
• pasierb,
• ojczym,
• macocha
Jest to bardzo ważne ponieważ jesteśmy zwolnieni z podatku od spadku lub darowizny od członków w taki sposób określonej najbliższej rodziny. Nawet jeśli jest to darowizna warta wiele milionów złotych (np. pałac, luksusowa willa, luksusowy jacht, cenne dzieła sztuki, kolekcja biżuterii) w tym wypadku nie będziemy płacić ani złotówki podatku. Warunek jest taki, że trzeba darowizny zgłosić do urzędu skarbowego w terminie szesciomiesięcznym.
W świetle ustawy o podatku od spadków i darowizn teść, teściowa, zięć i synowa nie są najbliższą rodziną. Jednak w legalny sposób to wyłączenie można obejść. Jeżeli np. teść chce obdarować synową , najpierw darowiznę przekazuje synowi, a ten darowiznę może przekazać żonie czyli synowej pierwotnego darczyńcy.
Nie było tajemnicą, że tego typu łańcuszkowa operacja darowizny mogłaby zawędrować bardzo daleko. Jednak o każdym ruchu w przypadku większych pieniędzy należałoby informować fiskusa więc ukrywanie pieniędzy raczej nie wchodzi w grę. Teoretycznie trzymając się metody łańcuszkowej darowiznę bez podatku można przekazać nawet teściowej.
Zgłoś spadek i darowiznę, uważaj na kumulację
Aby spadek lub darowizna otrzymana od najbliższych była zwolniona z podatku należy zgłosić je właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (najczęściej jest to urząd darczyńcy). Na specjalnym formularzu przygotowanym przez Ministerstwo Finansów „Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych” oznaczonym symbolem SD-Z1 trzeba zdać fiskusowi szczegółową relację na temat przyjętych cennych rzeczy, pieniędzy, nieruchomości lub innych wartościowych przedmiotów, które otrzymaliśmy.
Formularz składa się z czterech stron ale nie jest trudny. Ostatnia strona to miejsce na uwagi urzędu skarbowego, dużo miejsca zajmują pola na dane identyfikacyjne podatnika, tu także darczyńcy lub spadkodawcy.
Do zgłoszenia spadku lub darowizny zobowiązani jesteśmy wyłącznie w przypadku gdy spadek lub darowizna przekracza 9637 zł. Może to być suma darowizn i spadków od jednej osoby otrzymanych w ciągu 5 lat ponieważ spadki i darowizny kumulują się własnie wa takim okresie. Jeżeli co roku będziesz otrzymywał od dziadka darowizny warte np 2200 to w piątym roku suma tych kwot przekroczy 9637 zł i będzie to wymagało zgłoszenia w urzędzie skarbowym. Będziesz miał miesiąc czasu na zgłoszenie tych darowizn. Przy spadku miesięczny termin na zgłoszenia biegnie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Jeśli darowizny pieniężne od najbliższych mają być zwolnione z podatku, pieniądze powinny zostać przelane na twoje konto bankowe. Mogą być również przekazane za pośrednictwem poczty. Darowizna „z ręki do ręki” nie będzie zwolniona z podatku. Urząd skarbowy chce mieć jasno i precyzyjnie udokumentowane kto, komu, kiedy i jaką kwotę podarował.
Mieszkanie także możemy otrzymać bez podatku. Od początku 2007 roku nieruchomości (np. dom, mieszkanie, ziemia lub gospodarstwo rolne), otrzymane od najbliższej rodziny jest wolne od podatku od spadków i darowizn nawet jeśli jest to bardzo cenna nieruchomość.
Aby uniknąć płacenia podatku od nieruchomości otrzymanej w spadku lub darowiźnie, należy to zgłosić w ciagu miesiąca właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (w tym wypadku trzeba zwrócić uwagę na miejsce położenia nieruchomości). Otrzymanie takiej nieruchomości zgłasza się na formularzu SD-Z1 podobnie jak w innych spadkach i darowiznach.
Znajdź swoją grupę podatkową
Bardzo duża grupa otrztymujących spadek lub darowiznę jest zobowiązana do zapłaty podatku w zalezności od tego jaki stopień pokrewieństwa łączy obdarowanego z darczyńcą i spadkobiercę ze spadkodawcą. To właśnie stopień pokrewieństwa decyduje, która grupa podatkowa obejmuje spadkobiercę lub obdarowanego.
Grupa I
- małżonek (obecny, nie były),
- zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki),
- wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie),
- rodzeństwo,
- pasierb,
- ojczym,
- macocha
- teściowie
- zięć
- synowa.
Znajduje się tutaj także najbliższa rodzina. Jeżeli nie zostaną spełnione opisane powyżej warunki zwolnienia z podatku członkowie tej grupy będą zobowiązani do zapłaty podaku. Może to być skutkiem np. nie zawiadomienia urzędu skarbowego o spadku lub darowiźnie lub w przypadku przyjęcia darowizny pieniężnej bez pośrednictwa poczty lub banku.
Grupa II
- zstępni rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek),
- rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka),
- zstępni i małżonkowie pasierbów,
- małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry) ,
- rodzeństwo małżonków (np. brat żony- szwagier),
- małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża),
- małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka).
Grupa III
• W grupie trzeciej znajdują się wszystkie pozostałe osoby, nie zaliczone do pozostałych grup.
Przynależność do określonej grupy podatkowej reguluje zarówno wysokość podatku jak i możliwość skorzystania z licznych ulg i zwolnień podatkowych. Najniższy podatek płacą osoby zaliczone do pierwszej grupy, najwyższy – te z trzeciej grupy.
Trzeba pamietać o kwotach wolnych od podatku. Podatek zapłacimy od nadwyżki spadku lub darowizny ponad tzw. kwotę wolną od tego podatku. Każda grupa podatkowa ma przypisaną inną kwotę wolną.